دکتر هانی

همانطور که می دانید زنبور عسل از شهد گل های متفاوت، عسل تولید می کند و این عسل با توجه به نوع گلی که زنبور عسل از آن شهد گرفته، طعمی متفاوت و خواص مختلفی خواهد داشت. ترکیبات شیمیایی عسل ارتباط مستقیمی با گیاهان تغذیه کننده زنبور و گونه زنبور دارد. انواع عسل طبیعی از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی و طعم و خواص دارویی متفاوت است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.

تفاوت انواع عسل طبیعی در چیست ؟

عسل طبیعی چیست ؟

عسل طبیعی به صورت طبیعی از شهد گل ها جمع آوری می شوند و در داخل سلولهای مومی توسط زنبور های عسل ذخیره می گردند. انواع عسل طبیعی سرشار از مواد غذایی و دارویی است و می تواند تمام نیازهای غذایی را برطرف کند زیرا زنبور عسل توانایی تبدیل املاح و مواد معدنی شهد گل را به عسل طبیعی دارد.

انواع آن شامل فروکتوز، گلوکز، آب، مالتوز، ساکاروز، املاح معدنی و ویتامین است. PH این ماده از عدد 5 تا 7 است و با این وجود که از حالت اسیدی شروع می شود ولی به دلیل اینکه ماده بسیار شیرین است این حالت زیاد مشخص نیست. عسل طبیعی تنها ماده غذایی است که فاسد نمی شود.

ویژگی انواع عسل

انواع عسل را می توانیم به موارد زیر تقسیم بندی نماییم:

• عسل طبیعی
• عسل تقلبی
• عسل تغذیه ای
• عسلک
• عسل سمی

انواع عسل طبیعی طبق یک فرایند طبیعی بوسیله زنبور عسل از شهد گل ها تهیه می شود، زنبور عسل به صورت طبیعی این توانایی را دارد که گل های مفید برای تولید عسل را تشخیص می دهد، زنبور عسل برای تولید انواع عسل ارگانیک به سراغ گیاهان مفید و دارویی می رود و شهد این گل ها را گرفته و به عسل تبدیل می نماید. در انواع عسل طبیعی شهد گل ها به ماده غذایی کاملی تبدیل می گردد که انواع املاح و ویتامین ها را دارد.

در ادامه

انواع عسل طبیعی از کلنی های زنبور های قابل برداشت است و اگر یک کلنی خوب باشد، سالانه حدود 45کیلو گرم عسل از آن برداشت می شود. در کنار انواع عسل طبیعی عسلی به نام تقلبی هم وجود دارد که بدون دخالت زنبور عسل تولید می گردد و معمولا از قند و میوه های شیرین برای ساخت چنین عسلی استفاده می کنند.

عسل تغذیه ای نیز وجود دارد که به زنبور ها، مواد غذایی آماده مانند آب و شکر می دهند تا زنبور عسل از آن تهیه کند. معمولا عسل تغذیه ای 10 برابر کیفیت پایین تری نسبت به انواع عسل طبیعی دارد. هیچگونه استانداری این نوع عسل را تایید نمی کند. عسلک نیز یکی دیگر از انواع عسل ها است و زمانی بوجود می آید که زنبور ها به خاطر کمبود شهد گل ها از کربوهیدرات های دفع شده توسط شپش ها و شپشک ها تغذیه می کنند.

عطر و طعم این نوع عسل از کیفیت کمتری برخوردار است. عسل سمی نیز یکی از انواع عسل می باشد که از گیاهان سمی تولید می گردد و موجب سرگیجه، استفراغ و تهوع می گردد. علت این حالت وجود ماده ای به نام گلوکوزید است. اگر زنبوران، عسل را از مناطقی با گیاهان سمی تولید کنند، این حالت بوجود می آید که این عسل تولید شده برای انسان سمی است.

انواع عسل طبیعی به چند دسته تقسیم می شود؟

انواع عسل طبیعی با توجه به نوع گلی که زنبور عسل از آن شهد جمع می کند به عسل تک گل و عسل چند گل تقسیم می شود. زمانی که عسل از یک گل خاص شهد جمع آوری می کند مانند عسل شبدر و عسل آفتابگردان عسل تک گل گفته می شود. از دیگر انواع عسل طبیعی می توان به عسل چند گل اشاره کرد که در این حالت زنبورداران عسل را از چندین گل بدست می آورند.

می توان از این نوع عسل به عسل کوهستان و عسل مرکبات اشاره نمود. انواع عسل طبیعی با توجه به فصل تولیدشان به عسل بهاره و پاییزه تقسیم می شود. برای نمونه از عسل بهاره می توان به عسل مرکبات و اقاقیا و درختان میوه اشاره نمود. عسل پاییزه نیز از اواسط تابستان تا اوایل پاییز تولید می گردد. از عسل پاییزه می توان به عسل کوهستان اشاره نمود.

گاهی مواقع انواع عسل طبیعی را بر اساس منطقه ای که در آن تولید شده است، نامگذاری می کنند مانند عسل دماوند. انواع عسل طبیعی را بر اساس رنگ نیز دسته بندی می کنند:

عسل بی رنگ

عسل قرمز

عسل زرد

عسل بی رنگ مانند عسل اقاقیا، عسل قرمز رنگ مانند عسل آویشن و نوع زرد آن مانند عسل اسپرس.

انواع گیاهانی که از آنها عسل طبیعی گرفته می شود

مطالعات زیادی برروی عسل های مختلف با منشا گیاهی انجام شده و خواص فیزیکی و شیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر گیاهان بر روی شهدهای زنبورهای عسل و در نهایت تولید عسل بی تاثیر نیست و عسل تولید شده در نهایت دارای خواصی است که از آن گیاه منشا می گیرد.

مهمترین گیاهان عسل زا در ایران شامل انواع یونجه ها می شود که به صورت یونجه باغی و یونجه معمولی یافت می شود. از انوع شبدرها مانند سفید و قرمز و شیرین نیز عسل تولید می گردد. انواع عسل طبیعی از گیاهان وحشی نیز مانند آویشن، گون، گرز و انواع کنگر و…. تولید می گردد. انواع عسل طبیعی از گیاهانی مانند اسپرس، آفتابگردان، گشنیز، ریحان، نعناع، تمشک، انواع مرکبات، سویا و…. نیز تولید می گردد.

مهمترین فصل برای تولید این عسل فصل بهار و اوایل تابستان است.

از انواع عسل طبیعی می توان به عسل چهل گیاه اشاره کرد. ایران شرایط بسیار خوبی برای تولید این عسل دارد، زیرا در ایران انوع گیاهان دارویی و سایر گیاهان مستعد تولید عسل وجود دارد. عسل چهل گیاه در دونوع بهاره و پاییزه تولید می گردد و عسل بهاره کیفیت بهتری نسبت به پاییزه دارد، زیرا در فصل بهار تنوع گیاهان و تازگی آنها بیشتر است. این عسل برای سلامتی انسان بسیار مفید است و از انواع عسل طبیعی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید است.

انواع عسل طبیعی دارای رنگ و بو و طعم متفاوت می باشند و همچنین قند و اسید، پروتئین، مواد معطر، املاح و آنزیم ها و ویتامین ها از مواد تشکیل دهنده عسل طبیعی است. بهتر است برای تمایز بین عسل ها و شناخت آنها با انواع مختلف عسل ها آشنایی داشته باشیم واز منشا گیاهی عسل و خواص آن آگاه باشیم. یکی دیگر از انواع عسل طبیعی عسل جنگلی است که در مناطق خاصی تولید می گردد و به خاطر شرایط آب و هوایی و رویش گیاهان متفاوت خواهد بود.

خواص انواع عسل طبیعی شامل چه مواردی است؟

زنبور های عسل با توجه به گیاهی که انتخاب می کنند عسلی با خصوصیات ویژه تولید می کنند، مثلا وقتی زنبورها سراغ گیاه اکالیپتوس می‌روند به دلیل علاقه زیاد آن به شهد اکالیپتوس است. این گیاه خواص درمانی بسیار بالایی دارد و از عطر فوق االعاده ای نیز برخوردار است. در ایران شهر فسا و جهرم بیشترین عسل اکالیپتوس را دارند. این عسل طعم خوشایندی ندارد و فقط از نظر پزشکی ارزش بالایی دارد و برای بیماری های هم چون سل ریوی و سرماخوردگی درمان تنگی نفس و بهبود اختلالات گوارشی توصیه می شود.

عسل لیمو

عسل لیمو، یکی از انواع عسل طبیعی به شمار می رود که به خاطر طعم آن ارزش و قیمت بالایی دارد. عسل تازه لیمو معطر و شفاف است و رنگ زرد متمایل به سبز دارد. از این عسل برای سرماخوردگی استفاده می شود و از شهد شکوفه های زرد متمایل به سبز لیمو به دست می آید. عسل شبدر بی رنگ است و عطر خوبی دارد و به عنوان یکی از بهترین عسل ها شناخته شده است.

عسل مرکبات

عسل مرکبات، برای درمان مشکلات معده بسیار مفید است بادشکن و برای درمان تهوع، سرماخوردگی، ورم های بدن موثر می‌ باشد. ضد عفونی‌ کننده، تصفیه کننده خون، اشتها آور است. عسل گشنیز دارای عطر تند و طعم های خاصی است. از گل های سفید و صورتی چتر دار جمع آوری می شود.

عسل زرشک

عسل زرشک، از عسل های بهاره به شمار می رود و در منطقه خراسان تولید می شود. عسل زرشک رنگ زرد طلایی دارد ودارای عطر مطبوع و طعم شیرینی است.

عسل مریم گلی

عسل مریم گلی، از شهد گیاه مریم گلی گرفته شده است، این گیاه از گیاهان معروف دارویی است. رنگ این عسل کهربایی روشن تا تیره متغیر است.

عسل جعفری

عسل جعفری، مقوی و انرژی زا می باشد. یکی دیگر از انواع عسل می توان به عسل ریحان اشاره کرد. این عسل از گیاهان تک گل است رنگ آن رنگ عقیق روشن است و توسط زنبور ها از شهد گیاه ریحان تولید می شود.

عسل جاوشیر

عسل جاوشیر، از گیاه جاوشیر که گیاه بومی نواحی کوهستان که از نظر دارویی در جایگاه بسیار بالای است این عسل در فصل بهار برداشت می شود و دارای مزه شیرینی است.

عسل گندم سیاه

عسل گندم سیاه، نوعی دیگر از عسل است که رنگ زرد تیره دارد و در ظاهر مشابه عسلک است میزان پروتئین و آهن آن از عسل روشن بیشتر بوده و به خاطر داشتن آهن در درمان کم خونی بسیار موثر است. این عسل از شهد گندم سیاه که به صورت زراعی در باغها رشد می کند ساخته می شود.

عسل سیب

عسل سیب، به رنگ زرد کم رنگ است و عطری بی نظیر و شیرینی مطلوبی دارد، این عسل از شکوفه های سیب جمع آوری می شود. عسل کلزا با رنگ سفید و گاهی زرد دارای عطر بسیاری است و از شهد گل های کلزا به دست می آیند.

عسل آفتابگردان

عسل آفتابگردان، از گل های زرد آفتابگردان به دست می‌آید. عطر بسیار زیادی ندارد ولی طعم خوشایندی دارد. این عسل مقوی و انرژی زا است. این عسل در حالت مایع به رنگ زرد طلایی است و در حالت کریستالی به رنگ زرد کهربایی است.

منبع: انواع عسل طبیعی

همانطور که می دانید زنبور عسل از شهد گل های متفاوت، عسل تولید می کند و این عسل با توجه به نوع گلی که زنبور عسل از آن شهد گرفته، طعمی متفاوت و خواص مختلفی خواهد داشت. ترکیبات شیمیایی عسل ارتباط مستقیمی با گیاهان تغذیه کننده زنبور و گونه زنبور دارد. انواع عسل طبیعی از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی و طعم و خواص دارویی متفاوت است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.

تفاوت انواع عسل طبیعی در چیست ؟

عسل طبیعی چیست ؟

عسل طبیعی به صورت طبیعی از شهد گل ها جمع آوری می شوند و در داخل سلولهای مومی توسط زنبور های عسل ذخیره می گردند. انواع عسل طبیعی سرشار از مواد غذایی و دارویی است و می تواند تمام نیازهای غذایی را برطرف کند زیرا زنبور عسل توانایی تبدیل املاح و مواد معدنی شهد گل را به عسل طبیعی دارد.

انواع آن شامل فروکتوز، گلوکز، آب، مالتوز، ساکاروز، املاح معدنی و ویتامین است. PH این ماده از عدد 5 تا 7 است و با این وجود که از حالت اسیدی شروع می شود ولی به دلیل اینکه ماده بسیار شیرین است این حالت زیاد مشخص نیست. عسل طبیعی تنها ماده غذایی است که فاسد نمی شود.

ویژگی انواع عسل

انواع عسل را می توانیم به موارد زیر تقسیم بندی نماییم:

• عسل طبیعی
• عسل تقلبی
• عسل تغذیه ای
• عسلک
• عسل سمی

انواع عسل طبیعی طبق یک فرایند طبیعی بوسیله زنبور عسل از شهد گل ها تهیه می شود، زنبور عسل به صورت طبیعی این توانایی را دارد که گل های مفید برای تولید عسل را تشخیص می دهد، زنبور عسل برای تولید انواع عسل ارگانیک به سراغ گیاهان مفید و دارویی می رود و شهد این گل ها را گرفته و به عسل تبدیل می نماید. در انواع عسل طبیعی شهد گل ها به ماده غذایی کاملی تبدیل می گردد که انواع املاح و ویتامین ها را دارد.

در ادامه

انواع عسل طبیعی از کلنی های زنبور های قابل برداشت است و اگر یک کلنی خوب باشد، سالانه حدود 45کیلو گرم عسل از آن برداشت می شود. در کنار انواع عسل طبیعی عسلی به نام تقلبی هم وجود دارد که بدون دخالت زنبور عسل تولید می گردد و معمولا از قند و میوه های شیرین برای ساخت چنین عسلی استفاده می کنند.

عسل تغذیه ای نیز وجود دارد که به زنبور ها، مواد غذایی آماده مانند آب و شکر می دهند تا زنبور عسل از آن تهیه کند. معمولا عسل تغذیه ای 10 برابر کیفیت پایین تری نسبت به انواع عسل طبیعی دارد. هیچگونه استانداری این نوع عسل را تایید نمی کند. عسلک نیز یکی دیگر از انواع عسل ها است و زمانی بوجود می آید که زنبور ها به خاطر کمبود شهد گل ها از کربوهیدرات های دفع شده توسط شپش ها و شپشک ها تغذیه می کنند.

عطر و طعم این نوع عسل از کیفیت کمتری برخوردار است. عسل سمی نیز یکی از انواع عسل می باشد که از گیاهان سمی تولید می گردد و موجب سرگیجه، استفراغ و تهوع می گردد. علت این حالت وجود ماده ای به نام گلوکوزید است. اگر زنبوران، عسل را از مناطقی با گیاهان سمی تولید کنند، این حالت بوجود می آید که این عسل تولید شده برای انسان سمی است.

انواع عسل طبیعی به چند دسته تقسیم می شود؟

انواع عسل طبیعی با توجه به نوع گلی که زنبور عسل از آن شهد جمع می کند به عسل تک گل و عسل چند گل تقسیم می شود. زمانی که عسل از یک گل خاص شهد جمع آوری می کند مانند عسل شبدر و عسل آفتابگردان عسل تک گل گفته می شود. از دیگر انواع عسل طبیعی می توان به عسل چند گل اشاره کرد که در این حالت زنبورداران عسل را از چندین گل بدست می آورند.

می توان از این نوع عسل به عسل کوهستان و عسل مرکبات اشاره نمود. انواع عسل طبیعی با توجه به فصل تولیدشان به عسل بهاره و پاییزه تقسیم می شود. برای نمونه از عسل بهاره می توان به عسل مرکبات و اقاقیا و درختان میوه اشاره نمود. عسل پاییزه نیز از اواسط تابستان تا اوایل پاییز تولید می گردد. از عسل پاییزه می توان به عسل کوهستان اشاره نمود.

گاهی مواقع انواع عسل طبیعی را بر اساس منطقه ای که در آن تولید شده است، نامگذاری می کنند مانند عسل دماوند. انواع عسل طبیعی را بر اساس رنگ نیز دسته بندی می کنند:

عسل بی رنگ

عسل قرمز

عسل زرد

عسل بی رنگ مانند عسل اقاقیا، عسل قرمز رنگ مانند عسل آویشن و نوع زرد آن مانند عسل اسپرس.

انواع گیاهانی که از آنها عسل طبیعی گرفته می شود

مطالعات زیادی برروی عسل های مختلف با منشا گیاهی انجام شده و خواص فیزیکی و شیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر گیاهان بر روی شهدهای زنبورهای عسل و در نهایت تولید عسل بی تاثیر نیست و عسل تولید شده در نهایت دارای خواصی است که از آن گیاه منشا می گیرد.

مهمترین گیاهان عسل زا در ایران شامل انواع یونجه ها می شود که به صورت یونجه باغی و یونجه معمولی یافت می شود. از انوع شبدرها مانند سفید و قرمز و شیرین نیز عسل تولید می گردد. انواع عسل طبیعی از گیاهان وحشی نیز مانند آویشن، گون، گرز و انواع کنگر و…. تولید می گردد. انواع عسل طبیعی از گیاهانی مانند اسپرس، آفتابگردان، گشنیز، ریحان، نعناع، تمشک، انواع مرکبات، سویا و…. نیز تولید می گردد.

مهمترین فصل برای تولید این عسل فصل بهار و اوایل تابستان است.

از انواع عسل طبیعی می توان به عسل چهل گیاه اشاره کرد. ایران شرایط بسیار خوبی برای تولید این عسل دارد، زیرا در ایران انوع گیاهان دارویی و سایر گیاهان مستعد تولید عسل وجود دارد. عسل چهل گیاه در دونوع بهاره و پاییزه تولید می گردد و عسل بهاره کیفیت بهتری نسبت به پاییزه دارد، زیرا در فصل بهار تنوع گیاهان و تازگی آنها بیشتر است. این عسل برای سلامتی انسان بسیار مفید است و از انواع عسل طبیعی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید است.

انواع عسل طبیعی دارای رنگ و بو و طعم متفاوت می باشند و همچنین قند و اسید، پروتئین، مواد معطر، املاح و آنزیم ها و ویتامین ها از مواد تشکیل دهنده عسل طبیعی است. بهتر است برای تمایز بین عسل ها و شناخت آنها با انواع مختلف عسل ها آشنایی داشته باشیم واز منشا گیاهی عسل و خواص آن آگاه باشیم. یکی دیگر از انواع عسل طبیعی عسل جنگلی است که در مناطق خاصی تولید می گردد و به خاطر شرایط آب و هوایی و رویش گیاهان متفاوت خواهد بود.

خواص انواع عسل طبیعی شامل چه مواردی است؟

زنبور های عسل با توجه به گیاهی که انتخاب می کنند عسلی با خصوصیات ویژه تولید می کنند، مثلا وقتی زنبورها سراغ گیاه اکالیپتوس می‌روند به دلیل علاقه زیاد آن به شهد اکالیپتوس است. این گیاه خواص درمانی بسیار بالایی دارد و از عطر فوق االعاده ای نیز برخوردار است. در ایران شهر فسا و جهرم بیشترین عسل اکالیپتوس را دارند. این عسل طعم خوشایندی ندارد و فقط از نظر پزشکی ارزش بالایی دارد و برای بیماری های هم چون سل ریوی و سرماخوردگی درمان تنگی نفس و بهبود اختلالات گوارشی توصیه می شود.

عسل لیمو

عسل لیمو، یکی از انواع عسل طبیعی به شمار می رود که به خاطر طعم آن ارزش و قیمت بالایی دارد. عسل تازه لیمو معطر و شفاف است و رنگ زرد متمایل به سبز دارد. از این عسل برای سرماخوردگی استفاده می شود و از شهد شکوفه های زرد متمایل به سبز لیمو به دست می آید. عسل شبدر بی رنگ است و عطر خوبی دارد و به عنوان یکی از بهترین عسل ها شناخته شده است.

عسل مرکبات

عسل مرکبات، برای درمان مشکلات معده بسیار مفید است بادشکن و برای درمان تهوع، سرماخوردگی، ورم های بدن موثر می‌ باشد. ضد عفونی‌ کننده، تصفیه کننده خون، اشتها آور است. عسل گشنیز دارای عطر تند و طعم های خاصی است. از گل های سفید و صورتی چتر دار جمع آوری می شود.

عسل زرشک

عسل زرشک، از عسل های بهاره به شمار می رود و در منطقه خراسان تولید می شود. عسل زرشک رنگ زرد طلایی دارد ودارای عطر مطبوع و طعم شیرینی است.

عسل مریم گلی

عسل مریم گلی، از شهد گیاه مریم گلی گرفته شده است، این گیاه از گیاهان معروف دارویی است. رنگ این عسل کهربایی روشن تا تیره متغیر است.

عسل جعفری

عسل جعفری، مقوی و انرژی زا می باشد. یکی دیگر از انواع عسل می توان به عسل ریحان اشاره کرد. این عسل از گیاهان تک گل است رنگ آن رنگ عقیق روشن است و توسط زنبور ها از شهد گیاه ریحان تولید می شود.

عسل جاوشیر

عسل جاوشیر، از گیاه جاوشیر که گیاه بومی نواحی کوهستان که از نظر دارویی در جایگاه بسیار بالای است این عسل در فصل بهار برداشت می شود و دارای مزه شیرینی است.

عسل گندم سیاه

عسل گندم سیاه، نوعی دیگر از عسل است که رنگ زرد تیره دارد و در ظاهر مشابه عسلک است میزان پروتئین و آهن آن از عسل روشن بیشتر بوده و به خاطر داشتن آهن در درمان کم خونی بسیار موثر است. این عسل از شهد گندم سیاه که به صورت زراعی در باغها رشد می کند ساخته می شود.

عسل سیب

عسل سیب، به رنگ زرد کم رنگ است و عطری بی نظیر و شیرینی مطلوبی دارد، این عسل از شکوفه های سیب جمع آوری می شود. عسل کلزا با رنگ سفید و گاهی زرد دارای عطر بسیاری است و از شهد گل های کلزا به دست می آیند.

عسل آفتابگردان

عسل آفتابگردان، از گل های زرد آفتابگردان به دست می‌آید. عطر بسیار زیادی ندارد ولی طعم خوشایندی دارد. این عسل مقوی و انرژی زا است. این عسل در حالت مایع به رنگ زرد طلایی است و در حالت کریستالی به رنگ زرد کهربایی است.

منبع: انواع عسل طبیعی